الصّادق (علیه السلام)
إِنَّ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ یُحِبُّ أَنْ یَخْزُنَ عِلْمَهُ وَ لَا یُؤْخَذَ عَنْهُ فَذَاکَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ إِذَا وُعِظَ أَنِفَ وَ إِذَا وَعَظَ عَنَّفَ فَذَاکَ فِی الدَّرْکِ الثَّانِی مِنَ النَّارِ وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ یَرَی أَنْ یَضَعَ الْعِلْمَ عِنْدَ ذَوِی الثَّرْوَهًِْ وَ لَا یَرَی لَهُ فِی الْمَسَاکِینِ فَذَاکَ فِی الدَّرْکِ الثَّالِثِ مِنَ النَّارِ وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ یَذْهَبُ فِی عِلْمِهِ مَذْهَبَ الْجَبَابِرَهًِْ وَ السَّلَاطِینِ فَإِنْ رُدَّ عَلَیْهِ شَیْءٌ مِنْ قَوْلِهِ أَوْ قُصِّرَ فِی شَیْءٍ مِنْ أَمْرِهِ غَضِبَ فَذَاکَ فِی الدَّرْکِ الرَّابِعِ مِنَ النَّارِ وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ یَطْلُبُ أَحَادِیثَ الْیَهُودِ وَ النَّصَارَی لِیَغْزُرَ بِهِ عِلْمُهُ وَ یَکْثُرَ بِهِ حَدِیثُهُ فَذَاکَ فِی الدَّرْکِ الْخَامِسِ مِنَ النَّارِ وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ یَضَعُ نَفْسَهُ لِلْفُتْیَا وَ یَقُولُ سَلُونِی وَ لَعَلَّهُ لَا یُصِیبُ حَرْفاً وَاحِداً وَ اللَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُتَکَلِّفِینَ فَذَاکَ فِی الدَّرْکِ السَّادِسِ مِنَ النَّارِ وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ یَتَّخِذُ عِلْمَهُ مُرُوءَهًًْ وَ عَقْلًا فَذَاکَ فِی الدَّرْکِ السَّابِعِ مِنَ النَّارِ.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند:
برخی از علما و دانشمندان هستند که دوست دارند علمشان ذخیره و اندوخته شود و آن را از او فرا نگیرند، چنین افرادی در نخستین طبقه از آتش است
و برخی از علماء هستند که هرگاه پند داده شود [از پذیرفتن آن] تکبّر و سرکشی نماید و هرگاه خودشان پند و اندرز دهند، با درشتی رفتار نموده و نرمی نمی‌نماید، آن‌ها در طبقه‌ی دوّم از آتش هستند
و برخی از علماء هستند که دیده می‌شود علم و دانش را نزد کسانی که ثروت و دارایی بسیار و شرافت و بزرگواری دارند می‌نهند [بیان می‌کند] و دیده نمی‌شود که نزد مساکین و بی‌چیزها، چیزی بگویند [فقراء و درویشان را از دانش خود بهره‌مند نمی‌سازد]آن‌ها نیز در طبقه‌ی سوّم از آتش هستند
و برخی از علماء هستند که درباره‌ی علم و دانش خود به طریقه و روش سرکشان و پادشاهان عمل می‌کنند و اگر چیزی از گفتارش را رد کنند [و به او بگویند: سخن تو باطل و نادرست است] یا در چیزی از امر و کار او کوتاهی شود [او را گرامی نداشته و احسان و نیکی ننمایند] خشمناک گردد، آن‌ها نیز در طبقه‌ی چهارم از آتش هستند
و برخی از علماء نیز هستند که احادیث و سخنان یهود و نصاری را طلب نموده و خواسته‌ی [آن‌ها را برای مردم بیان می‌کنند] تا علم و دانش و سخنش بسیار گردد [مردم بگویند: او بسیار دانشمند است و سخنان هر گروهی را می‌داند] آن‌ها نیز در طبقه‌ی پنجم از آتش‌اند
و برخی از علماء هستند که خود را برای فتوی و حکم‌دادن [پرسش‌های مردم] آماده می‌کنند و می‌گویند: [خواسته‌های خویش را] از من بپرسید و امید می‌رود که یک کلمه و سخنی را درک نکرده و نیافته [و خود را به رنج انداخته] و خدا کسانی را که [چیزی نمی‌دانند و می‌گویند: ما دانا هستیم و هنگام پاسخ گفتن پرسش‌ها] خود را به رنج می‌اندازند دوست نمی‌دارد [آنان را از رحمت خود بی‌بهره می‌سازد] آن‌ها در طبقه‌ی ششم از آتش هستند
و برخی از علما هستند که علم و دانشش را برای جوانمردی و خردمندی فرا گیرد [علم را بدست آورد و به دیگران یاد می‌دهد تا مردم او را از جوانمردان و خردمندان به شمار آورند] او نیز در طبقه‌ی هفتم از آتش است.
تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۳، ص۴۸۴
بحارالأنوار، ج۸، ص۳۱۰
